Introductie

De Hofreis van 1822.

Het is al een beetje traditie dat er ieder jaar op de website van het SieboldHuis een verslag of dagboek van de Hofreis verschijnt in de vorm van een weblog. Ook dit jaar is dat zo.
Toen ik een paar maanden geleden het boek “Bijdrage tot de kennis van het Japanse Rijk” van J. van Overmeer Fisscher (1833) onder ogen kreeg, zag ik dat ook hij een hoofdstuk aan de hofreis gewijd had., Na een korte inleiding en een beschrijving van de volgorde van de stoet, geeft Fisscher een beschrijving van de heenreis in de vorm van een dagboek, maar van de terugreis worden maar enkele dagen beschreven. De schrijfstijl van Fisscher is heel anders dan die van De Cock Blomhoff, Von Siebold of De Sturler. Ze zagen op verschillende reizen vaak de zelfde dingen maar beleefden en beschreven het op hun eigen manier. Het werk van Fisscher is heel makkelijk leesbaar.
Johan Gerhard Frederik van Overmeer Fisscher (1800-1848), zoon van de Burgemeester van Harderwijk, was 4 jaar jonger dan Philipp von Siebold, maar kwam al in 1820 in Deshima, hij verliet Japan samen met Von Siebold, op de laatste dag van 1829. In 1822 mocht hij met de hofreis mee als secretaris. Tijdens de hofreis van Von Siebold, in 1826, hield hij, inmiddels gepromoveerd tot Pakhuismeester, als vervanger van Opperhoofd De Sturler, een officieel dagboek bij van de gebeurtenissen op Deshima. Wellicht kunnen dat dagboek hier volgend jaar openbaar maken.
Fisscher reisde in 1822 mee met het Opperhoofd J. Cock Blomhoff, die de hofreis toen voor de tweede keer maakte. Van de Hofreis van 1818 hield Blomhoff niet alleen een officieel Dagregister bij, hij maakte er ook een verslag van speciaal voor zijn vrouw Titia. Het boek van F. Effert en M. Forrer (2000) waarin dit verslag is gepubliceerd: “De hofreis naar de shōgun van Japan. Naar een verslag van Jan Cock Blomhoff van de hofreis in 1818.” is momenteel voor een heel aantrekkelijk prijsje te koop in het SieboldHuis. Omdat er in dit boek veel wordt uitgelegd over personen en zaken die ook een rol spelen in deze hofreis, is het heel geschikt om te lezen naast het nu volgende weblog.

Op dagen dat Van Overmeer Fisscher niets vermeldt in zijn verslag van de reis, zullen o.a. zijn aantekeningen over Deshima hier gepresenteerd worden.
De zinsbouw en spelling van oorspronkelijke tekst is aangepast aan de hedendaagse stijl.

Als er niets anders vermeld wordt, zijn de illustraties gemaakt door Kawahara Keiga en afkomstig uit de collectie van het Museum Volkenkunde in Leiden.

Martien van Oijen 4/2/ 2011

Hieronder volgen delen van: J. F. van Overmeer Fisscher, 1833. Bijdrage tot de kennis van het Japansche rijk. Muller & Co, Amsterdam.
Verslag van de Hofreis naar Edo in het jaar 1822. pp 281-320.
Decima, De factorij der Nederlanders op Japan. pp. 264-280.